De verloren wereld van de familie Berberović

  • hoofdstuk gepubliceerd in Duitsland en Bosnië
  • hoofdstuk opgenomen in bloemlezing van Amnesty International
  • extra druk in opdracht van het ministerie van justitie, dat het boek cadeau gaf aan alle asielzoekerscentra en aan iedereen die zich beroepsmatig met de opvang van (Bosnische) vluchtelingen bezighield


De verloren wereld van de familie Berberović
Uitgeverij Meulenhoff, Amsterdam, 1994 en 1999

Balkan Soul door Nihad Hrustanbegović

Verloren wereld

Op 1 maart 2014 verscheen Verloren wereld – Een Bosnische familiegeschiedenis, een herziene en uitgebreide versie van De verloren wereld van de familie Berberović.

Deze familiesaga – de oorlog in Bosnië-Herzegovina door de ogen van drie broers en hun vrouwen – verscheen oorspronkelijk in 1994 en werd herdrukt in 1999.

Inhoud

In 1993 ontmoet Alfred van Cleef in een Haarlems vluchtelingencentrum de broers Hamdo en Senad Berberović en hun vrouwen Nera en Goga. Ze komen oorspronkelijk uit Ljubija, een dorp in het noordwesten van Bosnië-Herzegovina. In 1992 wordt de hele streek ‘etnisch gezuiverd’. Alle niet-Serviërs worden op staande voet ontslagen. In een golf van terreur worden duizenden uit hun huis gehaald en later vermoord of vastgezet. Hamdo en Senad komen terecht in het beruchte Servische concentratiekamp Omarska, de mijn waar ze vroeger zelf werkten. Ze worden er mishandeld en uitgehongerd, en overleven hun gevangenschap ternauwernood.

Senads vrouw is Servisch. Haar broers vechten aan Servische kant, de man van een ander familielid is sluipschutter. De Bosnische oorlog betekent voor de familie Berberović ook een onderlinge strijd: zwager tegen zwager.

Alfred van Cleef bezoekt de familieleden die als vluchteling over Zweden, Duitsland en Nederland zijn uitgewaaierd. Terwijl de oorlog voortwoekert bereikt hij, gevolgd en bedreigd door Servische militieleden, het ‘etnisch gezuiverde’ Ljubija. Uiteindelijk gaat hij dwars door de linies heen op zoek naar de oudste broer Hilmija, die in Bosnië is achtergebleven en van wie al vele maanden niets meer is vernomen. De verloren wereld van de familie Berberović is een schokkend verhaal over de diaspora van een eens hechte familie, waarin indringend wordt beschreven hoe de Bosnische oorlog het leven van de drie broers Berberović en hun gezinnen voor altijd veranderde.

Interviews

Televisie

Sonja op Zaterdag – Hamdo Berberović en Alfred van Cleef te gast bij Sonja Barend

Radio

Dagbladen

Dagblad Noord-Limburg – Het bittere lot van de familie Berberović. Op zoek naar de werkelijkheid achter de oorlog in Bosnië

Recensies

De verloren wereld van de familie Berberović vertelt de geschiedenis van de oorlog in Bosnië op micro-niveau. Het boek heeft een stijl die buitengewoon down to earth is. Waarschijnlijk juist daardoor komt de familiesaga onstuitbaar en overweldigend als een lawine op je af. Dit boek, op de grens van journalistiek en literatuur, zou eigenlijk in het Servo-Kroatisch vertaald moeten worden. Het hoort, in zijn schijnbare pretentieloosheid, tot het beste dat er over de oorlog daar is verschenen.
De Volkskrant

Een realistisch, spannend en tragisch verhaal, goed geschreven en zonder overbodige pathos of sentimentaliteit verteld.
NRC Handelsblad

A remarkable book.
The New Yorker

Boeiender dan de oorlogsverhalen van de journalisten omdat het de oorlog laat bekijken van dichtbij.
Streven

Van Cleef brengt in zijn boek de oorlog terug tot pijnlijk concrete proporties. Een imponerend relaas.
De Morgen

Alfred van Cleef past hetzelfde procédé toe als de Chinese schrijfster Yung Chang in Wilde Zwanen.
Elsevier

Vaak mondt literair geëxperimenteer in non-fictie uit in oncontroleerbaar, langdradig en gedramatiseerd en daardoor gelukkig weer achterhaald New Journalism. Van Cleef is aan dit alles ontsnapt.
De Journalist

Vertalingen

Een hoofdstuk van De verloren wereld van de familie Berberović werd gepubliceerd in De vrijheid verteld, een Nederlandstalige aan Amnesty International gewijde bloemlezing met illustraties van Breyten Breytenbach en korte verhalen van Duoduo, Julio Cortázar, Primo Levi, Günter Grass en anderen (Meulenhoff, Amsterdam, 1996)

Een deel van De verloren wereld van de familie Berberović verscheen in een Duitse en een speciale Servokroatische editie van het Duitse internationale culturele tijdschrift Lettre International (1995)

➤